Interactieve route

De betonnen bunker, model Tobruk, is gebouwd in 1942. Dit type bunker werd meestal door twee personen bemand en deed dienst als observatiepost of als mitrailleurnest. Het bouwwerk kwam voor als losstaande constructie en als onderdeel van een grotere bunker. Over het algemeen was een bunker zoals deze 2,75 meter diep, 3,70 meter lang en 2,35 meter breed. De gemiddelde stahoogte was 1,90 meter.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

Dit monument aan de Laan der Continenten, een vierkanten steen met aan de zijkant een Davidster, is een ontwerp van de beeldhouwer Dick Elffers uit Amsterdam. Een Joodse Alphenaar, Simon Speyer, heeft hiervoor in 1987 de Stichting Herdenking Joodse Vervolgingsslachtoffers Alphen aan den Rijn 1940-1945 opgericht. Vele Alphenaren hebben financieel bijgedragen aan de totstandkoming van dit monument door het kopen van certificaten.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

In de Tweede Wereldoorlog woonde op nummer 1, op de hoek van de Prins Hendrikstraat Jan Willem Hoornenborg, schoolhoofd van de Oranjeschool in de Zaalbergstraat in een pension. Hoornenborg (alias ‘Guido’) was betrokken bij de plaatselijke Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO). Op 4 juli 1944 wilde de Sicherheitsdienst hem op zijn woonadres arresteren. En ook mr. Meijer, die iets verderop op nummer 13 woonde.

Het 'Indië-monument' in Alphen aan den Rijn, een staande ronde schijf van gekapt graniet, geplaatst op een liggende schijf, is opgericht ter nagedachtenis aan acht medeburgers die tijdens de politionele acties in het voormalige Nederlands-Indië zijn gesneuveld.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

De geallieerden bleven ook tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog militaire doelen in bezet gebied bombarderen. Met name spoor- en wegverbindingen werden vaak bestookt. Door de directe ligging aan de waterwegen Gouwe en Rijn en aan de spoorlijn Alphen – Bodegraven met de bijbehorende bruggen, waaronder de Hefbrug, was het gebied rond Gouwsluis meerdere malen doelwit. 

Dit monument herdenkt de gesneuvelde militairen in dienst van het Nederlands Koninkrijk na 1945, de gevallen militairen in dienst van het Nederlands Koninkrijk van 1940-1945, en de vier plaatselijke verzetslieden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de bezetter zijn gefusilleerd. De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van de illegaliteit, vrienden van de gevallenen.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Zwammerdam'

Pieter Doelman kwam uit een groot gezin. Vader en moeder Doelman woonden met hun elf kinderen aan de Kortsteekterweg 6. Begin 1943 raakte Pieter betrokken bij het verzet. Hij begon zijn illegale werk met het verspreiden van het illegale blad Trouw en het onderbrengen van onderduikers. Al snel kwam hij in aanraking met de KP (Knokploeg) en werkte mee aan vijftien overvallen in Alphen aan den Rijn en in andere plaatsen.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Zwammerdam'

VERZETSMONUMENT  AARLANDERVEEN 

Al snel na de bevrijding in mei 1945 werd in Aarlanderveen een uit tien personen bestaand comité opgericht met als doel een oorlogsmonument op te richten. Na een huis-aan-huis inzameling werd, in afwachting van de plaatsing van een definitief monument, een voorlopig monument geplaatst in de vorm van een stenen kruis.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Kern-Aarlanderveen'

JOODS MONUMENT OOSTERBEGRAAFPLAATS

Deze herinneringssteen is in opdracht van de Nederlands-Israëlitische Gemeente (NIG) van Leiden gemaakt.

Het is een natuurstenen gedenkteken dat is ingemetseld in een bakstenen muur.

De tekst op de steen is in het Hebreeuws en in het Nederlands.

 Ter herinnering 
  aan de leden der Joodse gemeente
  die in de jaren 1940-1945 (5700-5705)
   door de vijand
   wreedaardig werden omgebracht.
   Mogen zij rusten 
   in de schaduw van de Almachtige.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

DE BRONHOEVE

Op dezelfde dag die de geschiedenis is ingegaan als Dolle Dinsdag, 5 september 1944, ondertekende koningin Wilhelmina een besluit waarbij het ondergrondse leger in Nederland werd gelegaliseerd. Het gebundelde verzet, Binnenlandse Strijdkrachten genoemd (BS), werd vanaf dat moment op militaire leest geschoeid. Voor deze BS waren wapens en munitie nodig om de geallieerden bij de bevrijding van Nederland bij te kunnen staan.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

HALIFAXBANK HERENHOF

Gedurende de Tweede Wereldoorlog voerden geallieerde vliegtuigen vanuit Groot-Brittannië steeds vaker vluchten uit boven het vasteland van Europa. Soms om materiaal te droppen voor het verzet of om ter afschrikking Duitse steden te bombarderen. Meestal echter hadden die vluchten een militair, tactisch doel: het uitschakelen van spoorlijnen, bruggen, fabrieken en andere strategisch belangrijke plekken en objecten.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

HERDENKINGSMONUMENT KOUDEKERK AAN DEN RIJN

Een van de oudste oorlogsmonumenten in de regio staat in Koudekerk aan den Rijn. Op 20 november 1940 werd om 15.00 uur op de Algemene Begraafplaats een natuurstenen gedenkteken onthuld voor de negentien slachtoffers van het Duitse bombardement op 14 mei 1940 uit Koudekerk en voor de op de eerste oorlogsdag in mei in Dubbeldam omgekomen soldaat P.H. Fluiter. Gemeentewerkman T. van Doorn onthulde het gedenkteken in aanwezigheid van burgemeester G. Verheul en vele nabestaanden.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Koudekerk aan den Rijn'

HERDENKINGSMONUMENT HAZERSWOUDE

Het Oranjecomité van Hazerswoude en een groep particulieren namen het initiatief tot de oprichting van een gedenkmonument.

Het ontwerp was van M. Noordam, directeur van de Hazerswoudse gemeentewerken. Aannemersbedrijf F. de Boer vervaardigde het monument: een zwarte gedenksteen en een natuurstenen zuil, omgeven door een bakstenen muur.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Hazerswoude-Rijndijk'

Graf Johannes Marinus van Gemeren

Duitsland kon de oorlog alleen maar voortzetten, omdat ze miljoenen mannen en vrouwen in heel Europa tegen hun zin naar hun land sleepten om daar de plekken in te nemen van met name de mannen die het leger in moesten. Ook Alphen aan den Rijn ontkwam niet aan deze onstilbare vraag naar arbeidskrachten. Tientallen mannen
werden opgepakt en op de trein naar Duitsland gezet, waar ze vaak onder erbarmelijke omstandigheden hun werk moesten doen. Van de circa half miljoen Nederlandse dwangarbeiders die werden weggevoerd kwamen 30.000 niet terug. Johannes Marinus van Gemeren was een van hen. Hij kwam op 11 oktober 1943 in Marburg an den Lahn om het leven en werd begraven op de begraafplaats van Hazerswoude-Dorp.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Hazerswoude-Dorp'

HERDENKINGSMONUMENT BENTHUIZEN

Het monument voor Pieter Nicolaas van der Hoeven op de algemene begraafplaats herinnert de inwoners van Benthuizen aan deze medeburger die als militair in het voormalige Nederlands-Indië op 10 december 1947 is gesneuveld.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Benthuizen'

OORLOGSMONUMENT BOSKOOP

Het oorlogsmonument in Boskoop is opgericht ter nagedachtenis aan twaalf militairen en zeven verzetsmensen uit Boskoop die tijdens de bezetting en in de strijd in in het voormalige Nederlands-Indië door oorlogshandelingen zijn omgekomen.

Het monument voor de veertien slachtoffers is een ontwerp van F.G. van Riemsdijk en werd op 4 september 1948 door Maarten Splinter onthuld.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Boskoop'

MARTHA STICHTING

Al voor de oorlog had de leiding van het internaat op de nok van het dak van de Koningin Wilhelminaschool, nu Parkvilla, van dakpannen een rood kruis gemaakt om het gebouw te vrijwaren tegen mogelijke bombardementen. In oktober 1942 vorderden de Duitsers alle gebouwen in het park.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

WAPENSTEEN HUIS BEERENDRECHT (PALTROKMOLEN)

De wapensteen is afkomstig uit het huis Beerendrecht, een buitenplaats, die gebouwd werd rond 1650 en 125 jaar later weer werd afgebroken. Op de steen staan twee beren, een alliantiewapen en twee schilden.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

BONIFACIUSKERK

Het monument voor Zacharias de Korte in Alphen aan den Rijn is een terracotta reliëf gemaakt door Willem Harzing. Op het reliëf, onthuld op 4 mei 1947, wordt de aanbidding van het Lam Gods door de 24 ouderlingen uit het bijbelboek Openbaring 5 vers 8 uitgebeeld, het visioen van de evangelist Johannes met een tekst naar Psalm 69 vers 10 en Openbaringen 5 vers 9.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'

De eerste keer dat in Alphen en omstreken melding werd gemaakt van Joden is in een geschrift in Oudshoorn uit 1694. In de tweede helft van de achttiende eeuw    vestigden de eerste Joden zich in Alphen. De synagoge, aangewezen als ringsynagoge, werd rond 1830 gebouwd. In de jaren daarna moest het gebouw door de slechte staat waarin het zich bevond regelmatig opgeknapt worden. In 1896 brandde de synagoge af, werd in hetzelfde jaar nog herbouwd en op 13 december 1896 opnieuw ingewijd.

BETH HAKKEWAROTH
Letterlijk vertaald: Woning der graven

In 1802 kreeg Jacob Davids van het Staatsbewind der Bataafse Republiek toestemming om een aangekochte 'huizinge en erve, gelegen onder Aarlanderveen, te mogen inrichten en aanleggen als begraafplaats van de Joodse Gemeente.

In 1930 was de bebouwing bij de begraafplaats zeer verwaarloosd. Een speciaal comité werd aangesteld en deze heeft ervoor geijverd dat al het oude werd afgebroken en op dezelfde plek de huidige zes huizen en dit metaheerhuisje werden gebouwd.

VAN MANDERSLOOSTRAAT 98

In dit pand boven de manufacturenzaak die hier destijds gevestigd was woonde de familie Van Dien. Ze waren bestuurlijk erg actief in kerk en maatschappij. Er woonden in 1940 vier generaties in Alphen aan den Rijn. Louis van Dien, de tweede zoon van Judik en Nathan van Dien, zette de manufacturenzaak voort die zijn grootouders in 1860 waren begonnen. Louis trok zich het lot van de minderbedeelden aan. Waar hij maar kon, probeerde hij hen te helpen met geld of goederen.

VERZETSMONUMENT ALPHEN AAN DEN RIJN

Het verzetsmonument in Alphen aan den Rijn is ontworpen door Prof. Ludwig Oswald Wenckebach (1895-1962) werd op 4 mei 1949 onthuld. Het initiatief voor het monument lag al in juli 1945 bij een plaatselijk comité. Maar omdat er discussie ontstond over de namen die op het monument moesten komen, duurde het nog bijna vier jaar voordat het monument gerealiseerd werd.

Vanaf deze locatie kunt u verder met deze fietsroute, of omschakelen naar de website van '75 jaar Vrijheid - Alphen Stad'